Η Δρ. Ρούλα Τριανταφυλλίδου μιλά στο Lawyer για το Πρόγραμμα Ιδιωτικοποιήσεων του ΤΑΙΠΕΔ, τα πολλαπλασιαστικά οφέλη της αξιοποίησης των περιουσιακών στοιχείων για την ελληνική οικονομία, την ενίσχυση των υποδομών μέσω της προσέλκυσης, στην Ελλάδα, στρατηγικών επενδυτών, αλλά και τις πρωτοβουλίες του Ταμείου στον τομέα της βιωσιμότητας, με κυριότερη την ανάπτυξη του ψηφιακού εργαλείου “ESG Rating Tool” για την αξιολόγηση της αειφορικής επίδοσης του χαρτοφυλακίου του.
- Ποιες είναι οι προτεραιότητες που έχετε θέσει στο πρόγραμμα των ιδιωτικοποιήσεων και ποια είναι τα μεγαλύτερα οφέλη που θα προκύψουν από αυτές;
Το ΤΑΙΠΕΔ υλοποιεί ένα ευρύ πρόγραμμα αξιοποίησης, μέσω ιδιωτικοποιήσεων, της δημόσιας περιουσίας που έχει στο χαρτοφυλάκιό του. Στο πλαίσιο αυτής της αξιοποίησης προσελκύει σημαντικές άμεσες ξένες επενδύσεις στη χώρα και ενεργοποιεί εσωτερικές επιχειρηματικές δυνάμεις, κάτι που είναι ιδιαίτερα εμφανές από τους συμμετέχοντες στους διαγωνισμούς του.
Είμαστε συντεταγμένοι με τον εθνικό στόχο για την ανάταξη της ελληνικής οικονομίας με μοχλό ανάπτυξης τις επενδύσεις, οι οποίες θα λειτουργούν επωφελώς για όλους τους εμπλεκόμενους και ενδιαφερόμενους: το ελληνικό δημόσιο, την εθνική οικονομία, τους επενδυτές, τους πολίτες. Και υλοποιούμε το έργο που μας έχει αναθέσει το ελληνικό δημόσιο με αφοσίωση, στοχοπροσήλωση και πλήρη διαφάνεια.
Έχουμε αξιοποιήσει περιουσιακά στοιχεία πλέον των 8 δισ. ευρώ με συνολικό πολλαπλασιαστικό όφελος για την οικονομία που υπερβαίνει τα 20 δισ. ευρώ
Σχεδόν το 20% των εισροών για ΑΞΕ τα τελευταία χρόνια συνδέεται με το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων, όπως καταγράφεται από την Τράπεζα της Ελλάδος. Επιπλέον, το ΙΟΒΕ εκτίμησε ότι οι ιδιωτικοποιήσεις ενίσχυσαν το ΑΕΠ της χώρας κατά περίπου €1 δισ. ετησίως κατά μέσο όρο στην περίοδο 2011-2019, ενώ η μέση επίδραση στην αγορά εργασίας πλησίασε τους 20.000 πλήρως απασχολούμενους.
Στα έργα μας οι υποχρεωτικές επενδύσεις υπερβαίνουν τα 6 δισ. ευρώ. Αυτό συνεπάγεται πολλαπλασιαστικό όφελος για την ελληνική οικονομία. Για παράδειγμα, το Ελληνικό επιπλέον των 915 εκατ. ευρώ που αφορούν στο τίμημα, θα υλοποιήσει επενδύσεις περί τα 8 δισ. ευρώ, που απαιτούνται για την ανάπλασή του. Από αυτά, τα 4,6 δισ. ευρώ είναι υποχρεωτικές επενδύσεις.
- Ποιες είναι οι ενέργειες που πιστεύετε ότι θα πρέπει να γίνουν προκειμένου να αναδειχθεί η Ελλάδα ως ελκυστικός επενδυτικός προορισμός;
Η αντίληψη της διεθνούς επιχειρηματικής και επενδυτικής κοινότητας για τη χώρα μας έχει αλλάξει θεαματικά. Αναγνωρίζονται οι μεταρρυθμίσεις που έχουν γίνει τα προηγούμενα χρόνια, οι οποίες συνεχίζονται σε τομείς όπως ο ψηφιακός εκσυγχρονισμός του δημοσίου τομέα, η αντιμετώπιση της γραφειοκρατίας, η δημιουργία ευνοϊκότερου περιβάλλοντος για το επιχειρείν.
Επίσης, γίνονται ολοένα και πιο εμφανείς οι ευκαιρίες που παρουσιάζει η Ελλάδα ως επενδυτικός προορισμός λόγω της σημαντικής γεωστρατηγικής της θέσης, της σταθερότητας που προσφέρει στους επενδυτές και της ενίσχυσης του ρόλου της ως ενεργειακού και εμπορικού κόμβου για Ευρώπη.
Σε αυτό το περιβάλλον, το ΤΑΙΠΕΔ αποτελεί έναν αξιόπιστο συνομιλητή για τους διεθνείς επενδυτές. Λειτουργώντας με τις αρχές της διαφάνειας, της αμεροληψίας, αλλά και της προσήλωσης στον αναπτυξιακό του στόχο για την μεγιστοποίηση του οικονομικού οφέλους για την εθνική οικονομία, μπορεί και προσελκύει σημαντικούς, στρατηγικούς επενδυτές στην Ελλάδα, οι οποίοι επιλέγουν να αναπτύξουν μακροπρόθεσμη παρουσία στη χώρα μας και να ενισχύσουν τις υποδομές της. Χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι η γερμανική Fraport στα περιφερειακά αεροδρόμια, η κινεζική Cosco στον Πειραιά, οι ευρωπαϊκοί ενεργειακοί όμιλοι SNAM – Fluxis – Enegas στον ΔΕΣΦΑ, η AviAlliance στον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών, η ιταλική Ferrovie στην ΤΡΑΙΝΟΣΕ, η αμερικανική NCH Capital στην Κασσιώπη κτλ.
- Ποιοι είναι, κατά τη γνώμη σας, επί του παρόντος οι δυναμικότεροι κλάδοι της ελληνικής αγοράς;
Ο σημαντικός κλάδος των υποδομών προσελκύει το ενδιαφέρον διεθνών επενδυτών για άμεσες επενδύσεις είτε πρόκειται για ενεργειακά δίκτυα και πράσινη ενέργεια, είτε για μεταφορές με οδικούς άξονες, λιμάνια και αερομεταφορές. Ο τουρισμός παραμένει σημαντικός κλάδος και θα ανακάμψει όταν αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά η πανδημία με το νέο κορωνοϊό. Αντίστοιχη ανάκαμψη προβλέπεται και για τον τομέα του real estate, στην μετά την πανδημία εποχή.
Αυτή την περίοδο έχουμε τρεις σημαντικούς διαγωνισμούς σε εξέλιξη στον τομέα της ενέργειας και συγκεκριμένα την ΔΕΠΑ Υποδομών, την ΔΕΠΑ Εμπορίας και την Υπόγεια Αποθήκη Φυσικού Αερίου στη Ν. Καβάλα.
Στον τομέα των λιμενικών υποδομών, είναι σε εξέλιξη διαγωνισμοί που αφορούν στην αξιοποίηση τριών σε περιφερειακών λιμανιών (Αλεξανδρούπολη, Καβάλα, Ηγουμενίτσα). Τα λιμάνια της Αλεξανδρούπολης και της Καβάλας, εκτός από τις δυνατότητες που έχουν να ενισχύσουν τη θέση τους στις εμπορευματικές μεταφορές, αποκτούν και ενεργειακό γεωστρατηγικό ρόλο, λόγω της εγγύτητας της πρώτης με τον TAPκαι το FSRU και της δεύτερης με την Υπόγεια Αποθήκη Φυσικού Αερίου. Η Ηγουμενίτσα από την άλλη πλευρά της χώρας αποτελεί βασικό επιβατικό και εμπορικό σταθμό σύνδεσης της Ελλάδας με την Ιταλία. Για τους ανωτέρω λόγους υπάρχει και αυξημένο επενδυτικό ενδιαφέρον και για τα τρία λιμάνια.
Παράλληλα, είναι εν εξελίξει ο διαγωνισμός για την παραχώρηση της Εγνατίας Οδού, ενός σημαντικού οδικού άξονα που διασχίζει το βόρειο τμήμα της Ελλάδας από τα σύνορα με την Τουρκία στον Έβρο μέχρι την Ηγουμενίτσα στην Ήπειρο, και των τριών καθέτων αξόνων του
Το 2021 προετοιμάζονται και νέοι διαγωνισμοί περιφερειακών λιμένων, αλλά και μαρινών, όπως επίσης και ο διαγωνισμός για την νέα σύμβαση παραχώρησης της Αττικής Οδού, ενός επιβλητικού περιουσιακού στοιχείου του Ταμείου.
Στον κλάδο των ακινήτων, έχει ήδη ξεκινήσει το e-Auction IX για επτά ακίνητα, για τα οποία οι πλειοδότες θα αναδειχθούν με την εξαιρετικά ανταγωνιστική διαδικασία της ηλεκτρονικής δημοπρασίας. Τέλος, προχωρά η ωρίμανση, ώστε να εκκινήσουν οι διαγωνισμοί όταν οι συνθήκες το επιτρέψουν και για μεγάλα τουριστικά ακίνητα, όπως οι Γούρνες στο Ηράκλειο Κρήτης, το Ιππικό Κέντρο στο Μαρκόπουλο , τα ακίνητα των Ιαματικών πηγών στην Φθιώτιδα κ.ά.
- Ποιες είναι οι μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζει το ΤΑΙΠΕΔ στην πορεία προς την υλοποίηση μιας επένδυσης;
Η ωρίμανση των περιουσιακών στοιχείων, ώστε να παρουσιάζονται στους επενδυτές «με το κλειδί στο χέρι» αποτελεί για τους project managers και τους νομικούς μας συμβούλους μια διαρκή πρόκληση
Καταβάλλεται μεγάλη προσπάθεια, έτσι ώστε με την εκκίνηση ενός διαγωνισμού να έχουν λυθεί εάν όχι όλα, τουλάχιστον η συντριπτική πλειονότητα των νομικών και τεχνικών εκκρεμοτήτων του περιουσιακού στοιχείου.
Την ίδια στιγμή παρακολουθούμε όλες τις σύγχρονες τάσεις και εξελίξεις, ενσωματώνοντας στο πρόγραμμά μας τα στοιχεία εκείνα που θα το κάνουν πιο ελκυστικό για τους επενδυτές, ενώ την ίδια στιγμή θα διασφαλίζουν απαρέγκλιτα το δημόσιο συμφέρον και θα δημιουργούν θετικό αποτύπωμα και αποδοχή από τις τοπικές κοινωνίες.
- Ποιες είναι οι πρωτοβουλίες που έχει αναλάβει το ΤΑΙΠΕΔ για την ενσωμάτωση των αρχών της αειφορίας στην υλοποίηση του προγράμματος αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας;
Μας ενδιαφέρουν οι στρατηγικές επενδύσεις και έχουμε το βλέμμα μας στραμμένο στην αειφόρο ανάπτυξη, έτσι ώστε από το πρόγραμμα αξιοποίησης της ιδιωτικής περιουσίας του δημοσίου να χτίζονται τα θεμέλια μιας ανταγωνιστικής οικονομίας που θα σέβεται το περιβάλλον, θα δημιουργεί θέσεις εργασίας και μία συνεκτική κοινωνία, προωθώντας παράλληλα την καινοτομία και ενισχύοντας την υιοθέτηση των αρχών της Κυκλικής Οικονομίας.
Στο ΤΑΙΠΕΔ αναγνωρίσαμε την ανάγκη να υιοθετήσουμε βασικούς δείκτες απόδοσης (KPIs) για την αξιολόγηση της αειφορικής επίδοσης του χαρτοφυλακίου μας όσον αφορά περιβαλλοντικά, κοινωνικά και κριτήρια εταιρικής διακυβέρνησης. Αυτή η προσπάθεια ξεκίνησε πριν από δύο χρόνια, όταν δημιουργήθηκε τμήμα αειφορίας στο ΤΑΙΠΕΔ με στόχο την ενσωμάτωση των αρχών της αειφορίας στην υλοποίηση του προγράμματος του.
Μία πρωτοποριακή πρωτοβουλία του ΤΑΙΠΕΔ στον τομέα αυτό είναι η ανάπτυξη ενός ψηφιακού εργαλείου αξιολόγησης της αειφορικής επίδοσης του χαρτοφυλακίου σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (EBRD) που παρείχε χρηματοδότηση αλλά και τη μοναδική εμπειρία, την GLOBAL SUSTAIN, εξειδικευμένη εταιρεία παροχής καινοτόμων υπηρεσιών σε θέματα αειφορίας, και την Think Plus που ανέλαβε την ψηφιακή προσαρμογή των τεχνικών απαιτήσεων για να δημιουργήσουμε το ESG Rating Tool.
Αυτήν τη στιγμή εργαζόμαστε για την υιοθέτηση του ESG Rating Tool από τις εταιρείες χαρτοφυλακίου μας και την ενσωμάτωσή του στη λειτουργία του Ταμείου.
Ένας από τους κλάδους όπου μπορεί να αξιοποιηθεί το ESG Rating Tool είναι οι λιμένες, οι οποίοι αποτελούν βασικό πυλώνα της οικονομικής ανάπτυξης και, μαζί με τη γεωστρατηγική θέση και τον ρόλο τους στην αλυσίδα συνδυασμένων μεταφορών, βρίσκονται στο κέντρο των εξελίξεων για τη δημιουργία ενός βιώσιμου μέλλοντος. Το ESG Rating Tool του ΤΑΙΠΕΔ αποτελεί εργαλείο για τις λιμενικές αρχές, ώστε να αναπτύξουν τις στρατηγικές αειφορίας, να αξιολογήσουν τις επιδόσεις τους και να εντοπίσουν τα δυνατά και αδύνατα σημεία.
- Πώς θα ωφεληθούν, κατά τη γνώμη σας, το Ελληνικό Δημόσιο και οι επιχειρήσεις από τις πρακτικές που αναπτύσσει το Ταμείο για τη βιωσιμότητα των επενδύσεων;
Ζούμε σε έναν κόσμο που αλλάζει ραγδαία λόγω των εξελίξεων που φέρει η ανάπτυξη των τηλεπικοινωνιακών δικτύων νέας γενιάς, που καλείται να αντιμετωπίσει μια πρωτόγνωρη για την εποχή πανδημία με τεκτονικές αλλαγές στον τρόπο επικοινωνίας, εργασίας και διάδρασης και που αναζητά «οξυγόνο» για τις επόμενες γενιές μέσω της αειφορίας και της «πράσινης» οικονομίας. Θεωρούμε ότι η βιώσιμη ανάπτυξη είναι πρωταρχικής σημασίας για την Ελλάδα και ελπίζουμε η πρωτοβουλία του ΤΑΙΠΕΔ να αξιοποιηθεί και από άλλους δημόσιους οργανισμούς.
Ήδη, η ομάδα αειφορίας του Ταμείου έχει παρουσιάσει το καινοτόμο αυτό εργαλείο στο Υπερταμείο καθώς και στο Υπουργείο Οικονομικών με μεγάλη ανταπόκριση. Ειδικά για την περίπτωση των λιμένων, εξετάζεται η χρήση του ESG Rating tool σε εθνικό επίπεδο για την αξιολόγηση της αειφορικής επίδοσης όλων των λιμένων της χώρας, πέρα των όσων περιλαμβάνονται στο χαρτοφυλάκιο του Ταμείου. Αυτό, θα οδηγούσε στη σύνταξη ενός εθνικού οδικού χάρτη για τη μετάβαση των λιμένων της χώρας στην αειφορία και θα καθιστούσε ευχερέστερη την αναγνώριση των δράσεων που πρέπει να αναληφθούν για τη βελτίωση των περιβαλλοντικών και κοινωνικών τους χαρακτηριστικών.
Επιπλέον, το ESG Rating Tool που έχουμε αναπτύξει μπορεί να θέσει τα θεμέλια για τη δημιουργία ενός πλαισίου για την ταξινόμηση, την αξιολόγηση και την παρακολούθηση των πράσινων επενδύσεων στη χώρα, σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά πρότυπα (EU Taxonomy). Αυτό θα διευκολύνει τη ροή κεφαλαίων με θετικό περιβαλλοντικό και κοινωνικό αποτύπωμα.
Το ΤΑΙΠΕΔ δηλώνει το παρόν σε αυτήν την προσπάθεια και ανυπομονεί να συνεργαστεί με τους αρμόδιους φορείς της κυβέρνησης για τη διαμόρφωση αυτού του πλαισίου.
- Πώς έχει επηρεάσει η πανδημία του Covid-19 τη ροή των εργασιών στο ΤΑΙΠΕΔ, αλλά και τις επενδύσεις που βρίσκονται σε εξέλιξη;
Λειτουργούμε δυναμικά, με εγρήγορση και με αυξημένα αντανακλαστικά, παρακολουθώντας καθημερινά τις εξελίξεις. Προσαρμοζόμαστε συνεχώς στα νέα δεδομένα και τις προκλήσεις, ώστε να εκτελέσουμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο το πρόγραμμά μας, με σκοπό την προσέλκυση τεχνογνωσίας και κεφαλαίων, πάντα με γνώμονα το δημόσιο συμφέρον. Θεωρούμε ότι στη δύσκολη συγκυρία για τη χώρα μας και την οικονομία της, το να προχωρήσουν τα έργα μας είναι καταλυτικό για να υποστηριχθεί το επενδυτικό momentum και για την επιστροφή σε συνθήκες κανονικότητας.
Κατά τη περίοδο του lock-down καταφέραμε σε δύσκολες συνθήκες και εργαζόμενοι κυρίως μέσω τηλεδιασκέψεων, να ολοκληρώσουμε την ωρίμανση σε μια σειρά έργων για τα οποία ξεκινήσαμε τη διαγωνιστική διαδικασία, όπως είναι τα ενεργειακά assets μας και τα τρία περιφερειακά λιμάνια, αλλά και για ακίνητα, τα οποία είναι έτοιμα για να ξεκινήσει η αξιοποίηση τους σύντομα.
Μπορούμε να πούμε με ικανοποίηση ότι όλο αυτό το διάστημα που είναι σε εξέλιξη η υγειονομική κρίση το ενδιαφέρον των επενδυτών, ξένων και εγχώριων, δεν έχει καμφθεί, κάτι που αποδεικνύει η μεγάλη συμμετοχή ενδιαφερομένων στους πρόσφατους διαγωνισμούς μας.
Θεωρούμε, λοιπόν, χρέος μας να προσαρμοζόμαστε και να ξεπερνάμε τις επιπλέον δυσκολίες που προκύπτουν λόγω της πανδημίας, ώστε να ολοκληρώσουμε την αποστολή μας και να βοηθήσουμε όσο μπορούμε, με την λειτουργία μας, την εθνική οικονομία και τη χώρα.
