Κοιτώντας προς την κατεύθυνση της διαφάνειας, της μείωσης της γραφειοκρατίας και της πάταξης των φαινομένων βίας στον αθλητισμό, βρίσκεται σε εξέλιξη η θέσπιση και αναμόρφωση του αθλητικού νομικού πλαισίου σε ένα μεγάλο εύρος θεμάτων, μερικά εκ των οποίων έχουν ήδη ρυθμιστεί, ενώ σε άλλα αυτό αναμένεται να γίνει τους επόμενους μήνες.
Η αθλητική νομοθεσία έχει υποστεί αρκετές αλλαγές το τελευταίο διάστημα σε ένα ευρύ πεδίο θεμάτων. Από μεταρρυθμίσεις που αφορούν τη διαφάνεια των αθλητικών φορέων μέχρι διατάξεις για την πρόληψη των αδικημάτων στον χώρο του αθλητισμού και αυστηροποίηση των ποινών τους, υπάρχει έντονη κινητικότητα εδώ και μερικούς μήνες.
Τον Σεπτέμβριο του 2020, ψηφίστηκε ο νέος αθλητικός νόμος 4726/2020, ο οποίος επέφερε αρκετές αλλαγές στο προϋπάρχον νομοθετικό πλαίσιο. Μεταξύ των θεμάτων που ρύθμισε είναι οι παροχές σε διακρινόμενους αθλητές, οι άδειες λειτουργίας των αθλητικών εγκαταστάσεων και η σύσταση από τη Γενική Γραμματεία Αθλητισμού του Μητρώου Αθλητικών Σωματείων. Επιπλέον, προχώρησε σε αναμόρφωση του θεσμικού πλαισίου των αρχαιρεσιών των αθλητικών φορέων και της εκπροσώπησης των αθλητών στις διοικήσεις των ομοσπονδιών με την ενίσχυση του ρόλου των αθλητών του ολυμπιακού και παραολυμπιακού αθλητισμού μέσω της παροχής δικαιώματος ψήφου στα διοικητικά συμβούλια των ομοσπονδιών.
Σημαντική ήταν και η σύσταση της Εθνικής Πλατφόρμας Αθλητικής Ακεραιότητας σύμφωνα με τις υποχρεώσεις που απορρέουν από την υπογραφή της Σύμβασης Macolin, η οποία εκκρεμούσε για χρόνια. Η σύσταση της συγκεκριμένης πλατφόρμας συμπεριλαμβανόταν και στους στόχους της Βίβλου Ψηφιακού Μετασχηματισμού, με στόχο την καταπολέμηση της χειραγώγησης των αθλητικών αγώνων. Η πλατφόρμα αυτή χρησιμοποιείται για δημιουργία αναφορών και ανταλλαγή πληροφοριών αλλά και για την παροχή εκπαιδευτικού υλικού σε θέματα αθλητικής ακεραιότητας.
Σχετικά με το προς τα πού θα κινηθούν οι επόμενες νομοθετικές πρωτοβουλίες για τον αθλητισμό, η Βίβλος Ψηφιακού Μετασχηματισμού 2020-2025 δίνει το στίγμα για τους στόχους ψηφιοποίησης σε ένα μεγάλο εύρος πληροφοριών και συστημάτων. Από εκεί και πέρα, αναμένεται η ψήφιση του νομοσχεδίου για την αναμόρφωση του θεσμικού πλαισίου της Επιτροπής Επαγγελματικού Αθλητισμού και την εναρμόνιση με την ολιστική μελέτη FIFA-UEFA, ενώ έχουν εξαγγελθεί και άλλες μεταρρυθμίσεις για την αντιμετώπιση των φαινομένων βίας, κακοποίησης και κακοδιαχείρισης στον αθλητισμό.
Οι στόχοι της Βίβλου Ψηφιακού Μετασχηματισμού για τον αθλητισμό
Η Βίβλος Ψηφιακού Μετασχηματισμού θέτει φιλόδοξους στόχους για τον εκσυγχρονισμό, τη διαφάνεια και τη μείωση της γραφειοκρατίας στον αθλητισμό
Η Βίβλος Ψηφιακού Μετασχηματισμού 2020-2025 θέτει φιλόδοξους στόχους εκσυγχρονισμού σε διάφορους τομείς, ένας εκ των οποίων είναι και ο αθλητισμός. Γύρω από αυτούς τους στόχους, ορισμένοι εκ των οποίων έχουν ήδη εκπληρωθεί, όπως η σύσταση της Εθνικής Πλατφόρμας Αθλητικής Ακεραιότητας, θα κινηθούν οι επερχόμενες νομοθετικές πρωτοβουλίες τα επόμενα χρόνια.
Οι κυριότεροι στόχοι είναι οι εξής:
- Ψηφιακός μετασχηματισμός και διαχείριση μητρώων της Γενικής Γραμματείας Αθλητισμού: Αφορά στην ψηφιοποίηση των μηχανισμών διαχείρισης των μητρώων που σχετίζονται με τους αθλητικούς φορείς και τις υπηρεσίες άθλησης. Ορισμένα από τα βασικότερα μητρώα υπό διαχείριση είναι το Μητρώο Αθλητικών Φορέων (Ομοσπονδίες, Ενώσεις και Αθλητικά Σωματεία), το Μητρώο Προπονητών και Εκπαιδευτών, το Μητρώο Αθλητικών Υποδομών της χώρας, το Μητρώο Εποπτευόμενων Φορέων και των οικονομικών δεσμεύσεών τους, το Μητρώο Διαμεσολαβητών Αθλητικών Συμβάσεων, το Μητρώο Λεσχών Φιλάθλων και το Μητρώο Διακριθέντων Αθλητών.
- Ψηφιακό Μητρώο Αθλητικών Φορέων: Η δημιουργία του συγκεκριμένου μητρώου θα αφορά την επικαιροποίηση και τον εμπλουτισμό των στοιχείων των Αθλητικών Φορέων, όπως των αθλητικών ομοσπονδιών, των αθλητικών ενώσεων και των αθλητικών σωματείων, έτσι ώστε να διευκολυνθεί το εποπτικό και ελεγκτικό έργο της Γενικής Γραμματείας Αθλητισμού.
- Ψηφιακό Μητρώο Διακριθέντων Αθλητών: Στόχος είναι η δημιουργία και εφαρμογή ενός συστήματος μοριοδότησης μαθητών/αθλητών, στο οποίο ο μαθητής/αθλητής θα μπορεί να εισέλθει, για να καταθέτει αίτηση μοριοδότησης για την εισαγωγή του στα πανεπιστήμια κάνοντας χρήση της αγωνιστικής του διάκρισης, να παρακολουθήσει και να διεκπεραιώσει ηλεκτρονικά το αίτημά του.
- Πλατφόρμα διαχείρισης Προγραμμάτων Άθλησης για Όλους: Η πλατφόρμα θα διασφαλίζει την υλοποίηση των θεσμικών διατάξεων των προγραμμάτων, τον έλεγχο της διαφάνειας και της ισονομίας μεταξύ των φορέων υλοποίησης, τη μείωση του όγκου της γραφειοκρατίας, του χρόνου έγκρισης ενός προγράμματος από τη Γενική Γραμματεία Αθλητισμού και του κόστους υλοποίησής τους, καθώς και την άμεση έκδοση των διαφόρων βεβαιώσεων.
Νέο αθλητικό νομοσχέδιο
Το νέο αθλητικό νομοσχέδιο με τίτλο «Αναμόρφωση θεσμικού πλαισίου της Επιτροπής Επαγγελματικού Αθλητισμού, διατάξεις εναρμόνισης με ολιστική μελέτη FIFA-UEFA για το ποδόσφαιρο και την Ελληνική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία, αναδιάρθρωση επαγγελματικών κατηγοριών ποδοσφαίρου και λοιπές τροποποιήσεις της αθλητικής νομοθεσίας» βρισκόταν σε δημόσια διαβούλευση έως τις 26 Φεβρουαρίου και αναμένεται να ψηφιστεί το επόμενο διάστημα. Συμπεριλαμβάνει διάφορες διατάξεις σε αρκετά πεδία, όπως οι επαγγελματικές κατηγορίες του ποδοσφαίρου, οι εκλογές της ΕΠΟ και η Επιτροπή Επαγγελματικού Αθλητισμού.
Συγκεκριμένα, με βάση το σχέδιο νόμου καταργείται η τρίτη επαγγελματική κατηγορία ποδοσφαίρου(Football League) και αυστηροποιούνται οι όροι συμμετοχής στη δεύτερη κατηγορία (Super League 2). Οι εκλογές της Ελληνικής Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας θα πραγματοποιούνται κάθε τέσσερα χρόνια και πριν τη διεξαγωγή των θερινών Ολυμπιακών αγώνων, σε συμμόρφωση με την ολιστική μελέτη των FIFA/UEFA.
Ένα σημείο, στο οποίο δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στο νομοσχέδιο, είναι η Επιτροπή Επαγγελματικού Αθλητισμού με τον καθορισμό των αρμοδιοτήτων και της λειτουργίας της. Εν προκειμένω, αναφέρεται ότι τα μέλη της Επιτροπής απολαμβάνουν πλήρους προσωπικής και λειτουργικής ανεξαρτησίας, ενώ οι αρμοδιότητές τους σχετίζονται κυρίως με τον έλεγχο των αθλητικών εταιρειών. Έτσι, η Επιτροπή ελέγχει τις Ανώνυμες Αθλητικές Εταιρείες και τους οικείους επαγγελματικούς συνδέσμους, διενεργώντας τακτικό ή έκτακτο, διαχειριστικό και λογιστικό έλεγχο.
Οι Ανώνυμες Αθλητικές Εταιρείες υποχρεούνται να καταθέτουν στην Επιτροπή τον προϋπολογισμό τους και εγγυητική επιστολή ελληνικής τράπεζας ποσού ίσου με το 5% των εξόδων του προϋπολογισμού. Τέλος, με δεδομένο ότι μέτοχοι των Ανώνυμων Αθλητικών Εταιρειών μπορούν να είναι μόνο ημεδαπά πρόσωπα (με τα οποία εξομοιώνονται και τα πρόσωπα της ΕΕ), η Επιτροπή Επαγγελματικού Αθλητισμού χορηγεί άδεια σε φυσικά πρόσωπα με ιθαγένεια τρίτης χώρας εκτός ΕΕ, για να αποκτήσουν μετοχές των εταιρειών μετά από έλεγχό της.
Στόχος του νομοσχεδίου είναι η πάταξη των φαινομένων οπαδικής βίας στον χώρο του αθλητισμού, εναρμονίζοντας τη νομοθεσία με τις προτάσεις των FIFA/UEFA
Στόχος του νομοσχεδίου είναι και η πάταξη των φαινομένων οπαδικής βίας στον χώρο του αθλητισμού, εναρμονίζοντας τη νομοθεσία με τις προτάσεις των FIFA/UEFA. Για να επιτευχθεί αυτό, αυστηροποιούνται οι ποινές για εγκληματικές πράξεις οπαδικής βίας, για τις οποίες μάλιστα θεσπίζεται το ιδιώνυμο, δηλαδή οι επιβαλλόμενες ποινές δεν θα υπόκεινται σε αναστολή ούτε μετατροπή σε χρηματική ποινή.
Επιπλέον, εξορθολογίζεται η αντικειμενική ευθύνη των ομάδων για τις βιαιοπραγίες των οπαδών τους. Η αντικειμενική ευθύνη των ομάδων είναι μια ρύθμιση που δεν έχει λειτουργήσει έως τώρα, καθώς οι ομάδες, για να αποποιηθούν τις ευθύνες τους, δεν αναγνώριζαν τις λέσχες φιλάθλων, οι οποίες δρούσαν έτσι ανεξέλεγκτα. Οι νέες διατάξεις ρυθμίζουν την εποπτεία και τον έλεγχο που πρέπει να ασκούν οι ομάδες στις λέσχες φιλάθλων και την αυξημένη τους ευθύνη για τις οργανωμένες μετακινήσεις των οπαδών τους, με στόχο να υπάρξει μεγαλύτερη ασφάλεια και σαφήνεια ως προς την απόδοση ευθυνών.
Επερχόμενες νομοθετικές εξελίξεις
Τους επόμενους μήνες, έχουν ανακοινωθεί από τον αρμόδιο υπουργό περαιτέρω εξελίξεις στην αθλητική νομοθεσία με στόχο κυρίως την αντιμετώπιση των φαινομένων βίας, κακοποίησης και κακοδιαχείρισης στον αθλητισμό, με αφορμή τις σοκαριστικές καταγγελίες που έχουν γίνει από αθλητές το τελευταίο διάστημα.
Μέχρι το τέλος του καλοκαιριού αναμένεται να θεσπιστεί Κώδικας Δεοντολογίας και να επικαιροποιηθεί ο Πειθαρχικός Κώδικας με βάση τα πρότυπα της ΔΟΕ και των διεθνών ομοσπονδιών κάθε αθλήματος
Σε αυτό το πλαίσιο, προγραμματίζονται τα εξής:
- Κέντρο Υποστήριξης Αθλητισμού: Θα δημιουργηθεί υπηρεσία στη Γενική Γραμματεία Αθλητισμού, η οποία θα υποδέχεται αιτήματα και ερωτήματα αθλητών, αθλητικών φορέων και του κοινού και θα τα προωθεί στις αρμόδιες υπηρεσίες, έτσι ώστε να επιλύονται διαδικαστικά και νομικά ζητήματα που άπτονται της αρμοδιότητας της Γενικής Γραμματείας Αθλητισμού και των εποπτευόμενων φορέων της.
- Αθλητικός Συνήγορος: Θεσπίζεται θεσμός διαμεσολάβησης μεταξύ των αθλητικών φορέων και της Γενικής Γραμματείας Αθλητισμού για τον έγκαιρο εντοπισμό και τη δίκαιη και αποτελεσματική διαχείριση καταγγελιών, που αφορούν σε απρεπή συμπεριφορά, κατάχρηση εξουσίας και φαινόμενα κακοδιοίκησης.
- Συμβουλευτική Γραμμή Υποστήριξης: Θα εκδοθεί Κοινή Υπουργική Απόφαση του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού και του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης με σκοπό την υποστήριξη των αθλητών που υφίστανται οποιουδήποτε είδους κακοποίηση.
- Κώδικας Δεοντολογίας: Ο συγκεκριμένος Κώδικας Δεοντολογίας θα είναι εναρμονισμένος με τον Κώδικα Δεοντολογίας της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής με βάση τις αξίες και τις αρχές που κατοχυρώνονται στον Ολυμπιακό Χάρτη και τον Κώδικα της αντίστοιχης Διεθνούς Ομοσπονδίας.
- Πειθαρχικός Κώδικας: Θα επικαιροποιηθεί ο Πειθαρχικός Κώδικας στην κατεύθυνση των αρχών της ΔΟΕ και της Διεθνούς Ομοσπονδίας κάθε αθλήματος, με στόχο να τεθούν σαφή όρια στον ρόλο και τις αρμοδιότητες όλων των εμπλεκομένων φορέων στον αθλητισμό.
- Εθνικό Κέντρο Αθλητικών Ερευνών: Το Εθνικό Κέντρο Αθλητικών Ερευνών μετεγκαθίσταται σε νέους χώρους στο Ο.Α.Κ.Α. με στόχο, μέσω της ενίσχυσης της χρηματοδότησής του, την προώθηση της έρευνας στον αθλητισμό, την τεκμηρίωση και διάδοση πληροφοριών επιστημονικού και τεχνολογικού ενδιαφέροντος για αθλητικά θέματα, αλλά και την ανάπτυξη συνεργασιών με πανεπιστημιακά ιδρύματα και με τις αθλητικές Ομοσπονδίες.
- Ινστιτούτο Επιμόρφωσης Αθλητικών Στελεχών: Σε συνεργασία με Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα, την Ελληνική Ολυμπιακή Επιτροπή και την Ελληνική Παραολυμπιακή Επιτροπή, δημιουργείται το Ινστιτούτο Επιμόρφωσης Αθλητικών Στελεχών, το οποίο θα προσφέρει σεμινάρια επιμόρφωσης στα στελέχη του αθλητισμού, ώστε όσοι ασχολούνται διοικητικά με τον αθλητισμό να έχουν κατάλληλη κατάρτιση, γνώσεις στρατηγικού σχεδιασμού και αθλητικού management, οικονομικής διαχείρισης, τεχνικών προσέλκυσης εσόδων και χορηγιών, διοικητική σκέψη κλπ.
- Κλιμάκιο Ελέγχου Αθλητικών Φορέων: Συστήνεται ελεγκτικός μηχανισμός για τη διενέργεια ελέγχων ορθότητας των καταχωρημένων στοιχείων των αθλητικών σωματείων στο αντίστοιχο μητρώο, αναφορικά με τη δραστηριότητα και τη σωστή λειτουργία τους, στο πλαίσιο της χρηστής διοίκησης.
Επιπλέον, αναμένεται τους επόμενους μήνες η έναρξη της δημόσιας διαβούλευσης για το επόμενο σχέδιο νόμου, το οποίο περιλαμβάνει ρυθμίσεις για τον εθελοντισμό, τα e-sports, τον πνευματικό, ψυχαγωγικό, εναλλακτικό, εργασιακό και μαζικό αθλητισμό, καθώς και την εφαρμογή της ρομποτικής στον αθλητισμό.
