Από τον εξορθολογισμό του φορολογικού συστήματος και την αναπροσαρμογή των φορολογικών συντελεστών για πολίτες, επιχειρηματίες και ελεύθερους επαγγελματίες, στην «ηλεκτρική καρέκλα» της κατ’ επείγουσας νομοτεχνικής επεξεργασίας αποφάσεων των Πράξεων Νομοθετικού Περιεχομένου, αλλά και των σχετικών εγκυκλίων ως συνέπεια του Covid-19. Δέκα μήνες μετά την τοποθέτησή του κοντά στον Κυριάκο Μητσοτάκη, ο σύμβουλος του πρωθυπουργού – ειδικός σε θέματα φορολογικού Δικαίου και Ιδρυτής Εταίρος της Δικηγορικής Εταιρείας «Φορτσάκης, Διακόπουλος, Μυλωνογιάννης και Συνεργάτες (FDMA)», Γιώργος Μυλωνογιάννης ανοίγει τα χαρτιά του στο Lawyer, περιγράφοντας την επόμενη ημέρα του κορωνοϊού και την κρίση αξιών – πλέον – που προκαλείται σε πολιτικό, οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο.
Μέσα από την εφ’ όλης της ύλης συνέντευξή του, ο κ. Μυλωνογιάννης αποκαλεί την Ελλάδα «υγειονομική πρωταθλήτρια» και τονίζει την ανάγκη για περισσότερη κοινωνική δικαιοσύνη. Ταυτόχρονα, δεν παραλείπει να εκφράσει την ανησυχία του για την πορεία των οικονομικών δεικτών της χώρας (ύφεση και ανεργία), ενώ προειδοποιεί ότι οι ενισχύσεις σε πληττόμενους πρέπει να έπονται των επιτυχημένων «κρας τεστ» των δημοσιονομικών οικονομικών. Με τον τρόπο αυτό άλλωστε, θα μπορούμε να μιλάμε για «ασπίδα ρευστότητας» που θα οδηγήσει σε πραγματική επανεκκίνηση της επιχειρηματικής δραστηριότητας.
Τέλος, ο κ. Μυλωνογιάννης δηλώνει υπέρμαχος ενός περισσότερο ψηφιοποιημένου κράτους. Σημειώνει δε ότι η μετάβαση προς τον ψηφιακό μετασχηματισμό – έστω και υπό συνθήκες πίεσης -, ανέδειξε την ετοιμότητα των ψηφιακών υποδομών της δημόσιας μηχανής και ως χαρακτηριστικό παράδειγμα, αναφέρθηκε στο μέτρο της λήψης κλειδαρίθμου του ΤΑΧΙS, χωρίς την ανάγκη οποιαδήποτε παρουσίας του πολίτη σε κατά τόπους εφορίες.
-Τι πιστεύετε ότι μάς δίδαξε η πρωτόγνωρη κρίση που προκάλεσε η πανδημία; Σε ποιους τομείς, οι κυβερνητικοί χειρισμοί αποδείχτηκαν περισσότερο αποτελεσματικοί;
Αναμφίβολα, η άμεση αναστολή λειτουργίας των σχολείων και των εμπορικών καταστημάτων είχαν ως αποτέλεσμα την ανάδειξη της χώρας μας σε «υγειονομική» πρωταθλήτρια στην παγκόσμια προσπάθεια αντιμετώπισης της επιδημίας. Το πρώτο δίδαγμα λοιπόν συνίσταται σε ένα τρίπτυχο: Προτάσσουμε την ανθρώπινη ζωή και υγεία έναντι της οικονομικής ανάπτυξης-Ακολουθούμε πιστά τις συμβουλές των ειδικών-Αποφασίζουμε χωρίς δισταγμό.
Ειλικρινά, δεν μπορώ να φανταστώ οποιοδήποτε καλόπιστο άνθρωπο στον πλανήτη, να αρνείται να αναγνωρίσει στην ελληνική κυβέρνηση την αποτελεσματικότητά της, τόσο στην πρόληψη της εξάπλωσης της νόσου, όσο και στην περίθαλψη των ανθρώπων που νοσηλεύτηκαν στα νοσοκομεία αναφοράς.
-Ποιο από τα έκτακτα φορολογικά μέτρα που ελήφθησαν προς στήριξη των επιχειρήσεων εν μέσω κορωνοϊού, φέρει τη δική σας «υπογραφή»;
Δεν έχω την πατρότητα οποιουδήποτε από τα έκτακτα μέτρα που ελήφθησαν. Άλλωστε, τα μέτρα αυτά δεν ήταν «νομικού» χαρακτήρα, αλλά καθαρά δημοσιονομικής εκτίμησης και πολιτικής απόφασης. Εκτιμήθηκε λοιπόν η οικονομική δυνατότητα της περιόδου και επελέγησαν οι πληττόμενες κατηγορίες επιχειρήσεων και εργαζομένων, έτσι ώστε να εφαρμοστεί το κατάλληλο μίγμα παρεμβάσεων. Η απόφαση επομένως είχε πρωτίστως οικονομοτεχνικά χαρακτηριστικά, ακολούθησε η πολιτική απόφαση υλοποίησής τους και ο ρόλος των νομικών, μεταξύ των οποίων και εμού, περιορίστηκε στην νομοτεχνική επεξεργασία των αποφάσεων και των κειμένων των ΠΝΠ και των εγκυκλίων.
-Μία σπουδαία παρακαταθήκη που μας άφησε ο Covid-19 είναι η ψηφιοποίηση της Δημόσιας Διοίκησης. Ποια επιπλέον βήματα πιστεύετε ότι είναι αναγκαία να προστεθούν σε αυτή την κατεύθυνση;
Η προσπάθεια ψηφιοποίησης της Δημόσιας Διοίκησης αποτέλεσε προεκλογική δέσμευση της κυβέρνησης και η υλοποίησή της ήταν μέρος της καθημερινότητας του κυβερνητικού έργου. Νομίζω, η περίοδος του COVID 19 ανέδειξε τις δυνατότητες που είχαν οι ήδη διαμορφωμένες ψηφιακές υποδομές. Ασφαλώς έγιναν βήματα με ταχύτερο ρυθμό λόγω της αδήριτης ανάγκης που προκλήθηκε από την επιδημία, όπως για παράδειγμα η λήψη κλειδαρίθμου του ΤΑΧΙS χωρίς οποιαδήποτε παρουσία στις ΔΟΥ.
Γενικότερα, μιλώντας για ένα πεδίο περισσότερο γνώριμο σε όσους ασχολούνται με τα φορολογικά, οι ψηφιακές δυνατότητες της ΑΑΔΕ έγιναν όχημα για την εξυπηρέτηση αναγκών των διοικουμένων, οι οποίες δεν ήταν φορολογικής φύσης, όπως η πλατφόρμα για την δανειοδότηση που τέθηκε σε εφαρμογή στις 12/5/2020.
-Οι πρώτες εκτιμήσεις της Κομισιόν για την Ελλάδα καταγράφουν ύφεση στο 9.7% το 2020 και απώλεια θέσεων εργασίας που ενδέχεται να αγγίξει το νούμερο των 250.000 (σύμφωνα με την ΓΣΕΒΕΕ). Πού τοποθετείτε εσείς την ύφεση έως το τέλος του έτους; Και πώς θα μπορούσαμε κατά τη γνώμη σας, να διατηρήσουμε όσο το δυνατόν επιπλέον θέσεις εργασίας;
Κατ’ αρχήν, για να μην παρεξηγηθώ, σάς λέω πως το πρώτο μου πτυχίο ήταν στα Οικονομικά. Είμαι απόφοιτος και του Οικονομικού τμήματος του Πανεπιστημίου Αθηνών. Οι οικονομολόγοι λοιπόν πολύ συχνά θυμίζουν ιατροδικαστές. Έρχονται «μετά θάνατον», δηλαδή μετά την εμφάνιση του οικονομικού προβλήματος και εξηγούν τον λόγο της επέλευσής του. Οι οικονομικές προβλέψεις είναι συχνά εσφαλμένες, διότι το οικονομικό φαινόμενο είναι πολυπαραγοντικό και δύσκολα προβλέψιμο. Συνεπώς, δεν ρισκάρω να κάνω τέτοιες μακροοικονομικές προβλέψεις, απλά εκφράζω και εγώ την ανησυχία μου για την εξέλιξη των μεγεθών αυτών.
– Στο υπ. Οικονομικών υπάρχουν σκέψεις για μείωση του ΦΠΑ σε επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην εστίαση, αλλά και επιπλέον μέτρα, όπως για παράδειγμα η κατάργηση του τέλους διανυκτέρευσης σε τουριστικές επιχειρήσεις. Τι θα ισχύσει τελικά και τι είναι απαραίτητο να περιλαμβάνει το νέο πακέτο φορολογικών μέτρων για τη στήριξη για παράδειγμα, των εξαγωγικών επιχειρήσεων που πλήττονται περισσότερο αυτή την περίοδο (εντός των ορίων αντοχής του προϋπολογισμού);
Eίναι προφανές πως για τις πληττόμενες επιχειρήσεις υπάρχουν διάφορες σκέψεις ενίσχυσης και ελάφρυνσης από δημόσια βάρη. Το αυτονόητο ερώτημα που πρέπει να απαντηθεί έχει δύο σκέλη. Το πρώτο είναι η αντοχή των δημοσίων οικονομικών που ήδη έχει δοκιμαστεί λόγω του πρώτου κύματος ενισχύσεων, ελαφρύνσεων και διευκολύνσεων.
Το δεύτερο σκέλος του ερωτήματος σχετίζεται με την ορθή κατανομή των ενισχύσεων. Θα πρέπει να ενισχυθούν αυτοί που πραγματικά βρίσκονται σε μεγάλη ανάγκη και όχι οριζόντια και ισόποσα όλοι οι πληττόμενοι. Είναι ένα ζήτημα κοινωνικής δικαιοσύνης που τίθεται, αφού προηγουμένως διευκρινιστεί το εύρος των δημοσιονομικών δυνατοτήτων. Προφανώς είμαι κατ’ αρχήν υπέρ των ενισχύσεων στους πληττόμενους από γεγονότα ανωτέρας βίας, αλλά οι ευγενείς προθέσεις δεν αρκούν για την άσκηση δημοσιονομικής πολιτικής. Πρέπει να μετρηθούν οι αντοχές των δημοσίων οικονομικών και στη συνέχεια, οι διαθέσιμοι πόροι να κατανεμηθούν ορθολογικά και δίκαια. Χωρίς αυτές τις προϋποθέσεις, οι ευσεβείς πόθοι θα παραμείνουν ανεκπλήρωτοι.
-Ποιες αλλαγές βλέπετε να συντελούνται στο χώρο της Δικαιοσύνης, λόγω πανδημίας; Και με ποιους τρόπους θα μπορούσαμε να αυξήσουμε τη χρήση της τεχνολογίας κατά την άσκηση της δικηγορίας;
Ήδη έχουν γίνει αρκετά βήματα για τη δυνατότητα ψηφιακής διενέργειας δικαστικών και εξωδικαστικών πράξεων. Ιδανικά, θα ήθελα δίκη σε μορφή τηλεδιάσκεψης και εν πάσει περιπτώσει, ελαχιστοποίηση της φυσικής παρουσίας και επαφής δικαστών, δικηγόρων, διαδίκων και διοικητικών υπαλλήλων σε όλες τις φάσεις της διαδικασίας. Νομίζω πάντως πως με την εισαγωγή από 1-1-2021 της ηλεκτρονικής κατάθεσης δικογράφων, υπομνημάτων κλπ στη Διοικητική Δίκη, θα φανεί σημαντική βελτίωση στον τρόπο και στη ταχύτητα απονομής δικαιοσύνης.
