Υπεράκτια Αιολικά Πάρκα: Πλαίσιο και προοπτική

Νικόλαος Αυγουλέας, Εταίρος της δικηγορικής εταιρείας «Φορτσάκης – Διακόπουλος και Συνεργάτες»

Παρά το μεγάλο θαλάσσιο χώρο και το υψηλό αιολικό δυναμικό, το νομικό πλαίσιο για τα υπεράκτια αιολικά πάρκα θεσπίστηκε μόλις το 2022. Ο Ν. 4964/2022 ορίζει τους αρμόδιους φορείς και τα στάδια ανάπτυξης ΥΑΠ, συμπεριλαμβανομένης της έγκρισης εθνικού προγράμματος, του καθορισμού των περιοχών ανάπτυξης και της διεξαγωγής ανταγωνιστικών διαδικασιών. Αντιπαρερχομένων των προκλήσεων και των αναμενόμενων καθυστερήσεων, ο νόμος αξιολογείται θετικά, θεσπίζοντας ένα συνεκτικό πλαίσιο και σαφείς αρμοδιότητες.

Η ανάπτυξη υπεράκτιων αιολικών πάρκων (ΥΑΠ) φαντάζει αυτονόητη σε μια χώρα όπως η Ελλάδα, ενόψει της έκτασης του θαλάσσιου χώρου της και του υψηλού αιολικού δυναμικού που αναπτύσσεται σε αυτόν. Το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα χαρακτήρισε την ανάπτυξη και ενσωμάτωση ΥΑΠ ως εθνική στρατηγική προτεραιότητα, που κατέστη επιτακτική για την επίτευξη των στόχων που τίθενται για το έτος 2030 (ΑΠΕ άνω των 12GW και ΥΑΠ ισχύος 1,9GW) όσο και για τον Μακροχρόνιο Ενεργειακό σχεδιασμό για το έτος 2050 (κλιματική ουδετερότητα).

Παρά ταύτα, μόλις σχετικά όψιμα, με το Ν. 4964/2022, θεσπίστηκε το πλαίσιο ανάπτυξης ΥΑΠ. Με το Νόμο, η «Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων και Ενεργειακών Πόρων Α.Ε.» (ΕΔΕΥΕΠ) ορίστηκε ως Φορέας ΥΑΠ, αρμόδιος για την κατάρτιση του Εθνικού Προγράμματος Ανάπτυξης ΥΑΠ (ΕΠΑΥΑΠ) και για το σχεδιασμό και την επιλογή των Περιοχών Οργανωμένης Ανάπτυξης ΥΑΠ (ΠΟΑΥΑΠ). Πέραν της ΕΔΕΥΕΠ, βαρύνοντα ρόλο στη διαδικασία ανάπτυξης των ΥΑΠ διαδραματίζουν τόσο ο ΑΔΜΗΕ, που είναι υπεύθυνος για τον σχεδιασμό, την ανάπτυξη, κατασκευή και λειτουργία των έργων διασύνδεσης, όσο και η ΡΑΕ που είναι υπεύθυνη για τη διοργάνωση διαγωνισμού για τη χορήγηση λειτουργικής ενίσχυσης.

Πέραν των δύο περιοχών που καθορίστηκαν ως περιοχές ανάπτυξης πιλοτικών έργων ΥΑΠ (Νότια ΠΕ Έβρου και Βορειοανατολικά Σαμοθράκης), κατά το Νόμο, τα αναγκαία στάδια που προηγούνται της κατασκευής ΥΑΠ στις ΠΟΑΥΑΠ είναι σε αλληλουχία: (α) η έγκριση του ΕΠΑΥΑΠ και της οικείας ΣΜΠΕ, (β) ο καθορισμός των ΠΟΑΥΑΠ (απαιτείται και έγκριση ΣΜΠΕ) και των όρων ανάπτυξης έργων ΥΑΠ, (γ) ο καθορισμός όρων και διαδικασίας για χορήγηση Άδειας Έρευνας ΥΑΠ, (δ) η κατανομή των Περιοχών Εγκατάστασης ΥΑΠ, (ε) η διεξαγωγή των ανταγωνιστικών διαδικασιών της ΡΑΕ μεταξύ Επενδυτών ΥΑΠ και (στ) η χορήγηση Άδειας Εγκατάστασης και υπογραφή Σύμβασης Σύνδεσης μεταξύ Επενδυτή ΥΑΠ και ΑΔΜΗΕ.

Δεδομένου ότι σήμερα εκκρεμεί ακόμη η έγκριση του ΕΠΑΥΑΠ και ενόψει του αριθμού και της πολυπλοκότητας των επόμενων σταδίων, είναι αμφίβολη η επίτευξη των στόχων του ΕΣΕΚ για το 2030. Παρά τις ενστάσεις που διατυπώθηκαν κατά τη διαβούλευση του ΕΠΑΥΑΠ και με βεβαιότητα θα εγερθούν και σε επόμενα στάδια, προκαλώντας ακόμη μεγαλύτερη χρονοτριβή, ο Ν. 4964/2022 μόνο θετικά μπορεί να αποτιμηθεί, έχοντας θεσπίσει ένα συνεκτικό πλαίσιο ανάπτυξης ΥΑΠ και ορίζοντας σαφώς τους αρμόδιους φορείς για την προώθηση της διαδικασίας.