Με έδρα της το Λονδίνο, η Σάντυ Τσακιρίδη, μας μίλησε για τη συμβιωτική φύση της σχέσης μεταξύ της νομικής τεχνολογίας και της παροχής νομικών υπηρεσιών, το τοπίο της προστασίας προσωπικών δεδομένων στην post-Brexit εποχή, αλλά και τις καινοτόμες πρακτικές που εφαρμόζει το νομικό τμήμα του ομίλου της HSBC.
- Πώς έχει διαμορφωθεί το τοπίο του data privacy στον τραπεζικό τομέα του Ηνωμένου Βασιλείου στη μετά-Brexit εποχή και ποιες προκλήσεις καλείστε ακόμα να αντιμετωπίσετε;
Ο ευρύτερος κλάδος των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών, συμπεριλαμβανομένου και του τραπεζικού τομέα ειδικότερα, απέδειξε ήδη από την προ-Brexit εποχή ότι είναι πιο ώριμος συγκριτικά με άλλους, για να αφομοιώσει επιτυχώς νέα νομικά πλαίσια που επιβάλλουν υποχρεώσεις συμμόρφωσης, όπως για παράδειγμα ο Γενικός Κανονισμός για την Προστασία των Δεδομένων (ΓΚΠΔ). Το γεγονός αυτό φαίνεται να λειτουργεί εξίσου θετικά και ως προς τη μετάβαση σε νέα δεδομένα μετά την έναρξη ισχύος του Brexit από την 1η Ιανουαρίου 2021, η οποία σηματοδότησε το τέλος της υποχρεωτικής κάθετης εφαρμογής του ΓΚΠΔ στο Ηνωμένο Βασίλειο (ΗΒ). Σε γενικές γραμμές, οι υποχρεώσεις που καλούνται να τηρήσουν οι τραπεζικοί οργανισμοί σε επίπεδο προστασίας προσωπικών δεδομένων ως απόρροια του Brexit δεν διαφέρουν ουσιωδώς από επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε άλλους τομείς της οικονομίας. Ωστόσο, οι προκλήσεις με τις οποίες έρχεται αντιμέτωπος ένας κλάδος με ιστορικά μεγάλο όγκο δεδομένων που καλείται να επαναπροσδιορίσει το επιχειρηματικό του μοντέλο με γνώμονα την ψηφιοποίηση και προηγμένες τεχνολογίες σε ένα νομοθετικά ρευστό και ευμετάβλητο περιβάλλον δεν είναι αμελητέες.
Επί του παρόντος, ο ΓΚΠΔ διατηρείται στο εσωτερικό δίκαιο του ΗΒ ως “ΓΚΠΔ του ΗΒ” (UK GDPR) με μεμονωμένες διαφορές, ώστε να είναι εναρμονισμένος με άλλους εθνικούς ρυθμιστικούς κανόνες. Επομένως, πολυεθνικοί οργανισμοί με δραστηριότητα που περιλαμβάνει διασυνοριακή επεξεργασία προσωπικών δεδομένων θα πρέπει να μεριμνούν για τη συμμόρφωσή τους τόσο με τον ΓΚΠΔ, όσο και με τον UK GDPR. Λόγω της συνάφειας των δύο πλαισίων, αυτό δεν έχει επιφέρει έως τώρα ριζικές αλλαγές στις πρακτικές των επιχειρήσεων (π.χ. όπου ήταν αναγκαίο, οι επιχειρήσεις προέβησαν σε επικαιροποίηση δηλώσεων περί ιδιωτικότητας και όρων συμβάσεων επεξεργασίας δεδομένων), με εξαίρεση τη διαβίβαση δεδομένων μεταξύ του ΗΒ και του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου.
Τον περασμένο Ιούνιο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε ότι το ΗΒ διασφαλίζει επαρκές επίπεδο προστασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα που διαβιβάζονται εντός του πεδίου εφαρμογής του ΓΚΠΔ από την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) στο ΗΒ, δίνοντας τέλος σε άλλα πιθανά σενάρια που θα επιδρούσαν μάλλον αποδιοργανωτικά για τις επιχειρήσεις λόγω αυξημένου κόστους και γραφειοκρατίας. Κατά συνέπεια, τέτοιου είδους διαβιβάσεις μπορούν να πραγματοποιούνται απρόσκοπτα τουλάχιστον μέχρι τις 27 Ιουνίου 2025, που συνιστά την ημερομηνία λήξης της απόφασης, εκτός εάν η ισχύς της παραταθεί σύμφωνα με τη διαδικασία που προβλέπεται.
Ωστόσο, παραμένουν δύο καίρια ερωτήματα που προκαλούν αβεβαιότητα στην αγορά, τα οποία αφορούν στην πρόθεση του ΗΒ να προχωρήσει σε αναθεώρηση του UK GDPR, καθώς και στις πρακτικές επιτήρησης του ΗΒ, για τις οποίες ένας μεγάλος αριθμός φορέων, συμπεριλαμβανομένων εθνικών ρυθμιστικών αρχών, έχουν εκφράσει ανησυχίες. Το δεύτερο σκέλος είναι μάλλον δυσεπίλυτο, δεδομένου ότι η χρήση πρακτικών παρακολούθησης στο ΗΒ έχει μακρά ιστορία και κλιμακώνεται σταδιακά. Ως προς το πρώτο σκέλος, ο νέος επικεφαλής της βρετανικής ρυθμιστικής αρχής για την προστασία προσωπικών δεδομένων (Information Commissioner’s Office) έχει κάνει σαφές ότι σκοπεύει να προωθήσει την υιοθέτηση ενός νέου, πιο ευέλικτου, φιλικότερου προς τις επιχειρήσεις και λιγότερο δαπανηρού πλαισίου κατά τη διάρκεια της θητείας του. Σε πολιτικό επίπεδο, η βρετανική κυβέρνηση θεωρεί τη μεταρρύθμιση του καθεστώτος προστασίας δεδομένων ως ένα από τα μεγαλύτερα πιθανά οφέλη του Brexit που θα συνεισφέρουν στην προσέλκυση επενδύσεων και καινοτόμων τεχνολογιών. Η προσέγγιση αυτή είναι ευθυγραμμισμένη με τις συστάσεις της έκθεσης Khalifa, για να διατηρήσει το ΗΒ την ηγετική θέση του στον τομέα της χρηματοοικονομικής τεχνολογίας (fintech) και τις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες ευρύτερα.
Επομένως, το ΗΒ θα κληθεί να ισορροπήσει δύο αντίρροπες δυνάμεις στη μετά-Brexit εποχή: αφενός τη φιλοδοξία του να ενισχύσει τις εμπορικές σχέσεις του με τρίτες χώρες μέσω συμφωνιών που θα συμπεριλαμβάνουν πρόβλεψη για ελεύθερη διασυνοριακή μεταφορά δεδομένων, και αφετέρου τη διατήρηση της ισχύος της απόφασης επάρκειας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που ευνοεί τις βρετανικές επιχειρήσεις με δραστηριότητα στην ΕΕ. Η ισορροπία αυτή καθίσταται ακόμα πιο εύθραυστη για διάφορους λόγους, με κύριο ζήτημα το ότι ορισμένες από τις χώρες με τις οποίες θα επιδιώξει πιθανότατα να συνάψει διμερείς συμβάσεις το ΗΒ δεν προσφέρουν ανάλογο επίπεδο προστασίας με αυτό του ΓΚΠΔ (π.χ. ΗΠΑ), κάτι το οποίο δεν συνάδει με την απόφαση επάρκειας της ΕΕ, η οποία προϋποθέτει ότι τα δεδομένα που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του ΓΚΠΔ τυγχάνουν κατάλληλης προστασίας και σε περίπτωση διαβίβασής τους από το ΗΒ σε τρίτη χώρα. Ένας ακόμη παράγοντας που εντείνει την πολυπλοκότητα του ζητήματος είναι το ενδεχόμενο αντιφατικής ερμηνείας και εφαρμογής των κανόνων του ΓΚΠΔ και του UK GDPR σε βάθος χρόνου από τους αρμόδιους φορείς, η οποία θα δημιουργήσει κλίμα νομικής ανασφάλειας για τους πολίτες και τις επιχειρήσεις.
Σε κάθε περίπτωση, παρόλο που η προτεινόμενη μεταρρύθμιση της βρετανικής κυβέρνησης προσδοκά την απλούστευση του υφιστάμενου πλαισίου, απομένει να αποδειχθεί το κατά πόσο είναι φιλικότερη προς τις επιχειρήσεις, ιδίως σε περίπτωση απώλειας της απόφασης επάρκειας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, λαμβάνοντας δε υπόψη ότι ένας μεγάλος αριθμός επιχειρήσεων που έχει επενδύσει σημαντικούς πόρους, τόσο σε επίπεδο κόστους, όσο και ανθρώπινου δυναμικού, για να εξασφαλίσει τη μέγιστη δυνατή συμμόρφωση με τον ΓΚΠΔ τα τελευταία έτη, θα πρέπει να επαναξιολογήσει τις πρακτικές του.
- Πώς κρίνετε την πρόταση Κανονισμού για την τεχνητή νοημοσύνη και την αλληλεπίδρασή της με την προστασία προσωπικών δεδομένων;
Το σχέδιο Κανονισμού για την Τεχνητή Νοημοσύνη (ΤΝ) είναι ένα φιλόδοξο εγχείρημα της ΕΕ που επιδιώκει να βρει τη χρυσή τομή μεταξύ θεμελιωδών ελευθεριών των πολιτών, νομικής ασφάλειας και καινοτομίας. Η πρόταση Κανονισμού, η οποία είναι απότοκος πολυετών προπαρασκευαστικών εργασιών, εντάσσεται στο ευρύτερο πλαίσιο της στρατηγικής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την ψηφιακή τεχνολογία και αντικατοπτρίζει τη φιλοδοξία της να αναλάβει ηγετικό ρόλο παγκοσμίως στην προώθηση της αξιόπιστης ΤΝ.
Υπό το ανωτέρω πρίσμα, το σχέδιο Κανονισμού αποτελεί σημαντικό ορόσημο για την ΕΕ, όντας το πρώτο ρυθμιστικό πλαίσιο για την ΤΝ παγκοσμίως, με εξωεδαφική εμβέλεια μάλιστα, και λειτουργεί ως ένα χρήσιμο σημείο εκκίνησης διαλόγου μεταξύ των φορέων χάραξης πολιτικής και της αγοράς. Επιπροσθέτως, προβλέπει μέτρα για την υποστήριξη της καινοτομίας (π.χ. ρυθμιστικά δοκιμαστήρια/sandboxes συστημάτων TN) και τη στήριξη μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Κατά τη γνώμη μου, το γεγονός ότι οι προτεινόμενες απαιτήσεις συμμόρφωσης τελούν σε συνάρτηση με τη διαβάθμιση των συστημάτων με βάση τον κίνδυνο που ενέχουν είναι επίσης ένα θετικό βήμα και πιθανόν να διασφαλίσει μια πιο στοχευμένη προσέγγιση των τεχνολογιών ΤΝ. Παράλληλα, το σχέδιο Κανονισμού υπόσχεται να ενισχύσει τη διαφάνεια (μέσω π.χ. της καταχώρησης αυτόνομων εφαρμογών ΤΝ υψηλού κινδύνου σε δημόσια βάση δεδομένων σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης) και την ευελιξία του ρυθμιστικού πλαισίου (παρέχοντας, για παράδειγμα, τη δυνατότητα στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή να επικαιροποιεί τον ορισμό της ΤΝ αναλόγως με τις τεχνολογικές εξελίξεις).
Παρ’ όλα αυτά, η συμμόρφωση με τις επιταγές του προτεινόμενου ρυθμιστικού πλαισίου συνεπάγεται σημαντικές επενδύσεις από τις επιχειρήσεις, σε σχέση τόσο με πάγιες δαπάνες (π.χ. για τη σχεδίαση κατάλληλων ροών εργασίας και αρχιτεκτονικών συστημάτων), όσο και με μεταβλητά έξοδα (π.χ. για τη διαρκή παρακολούθηση ενός συστήματος ΤΝ). Κατά συνέπεια, ελλοχεύει κίνδυνος μετατόπισης πόρων από την καινοτομία στη συμμόρφωση, ιδίως για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, κάτι το οποίο ίσως πλήξει την ανταγωνιστικότητα της ΕΕ στον τομέα της ΤΝ. Το ενδεχόμενο αυτό ενισχύεται από το ότι οποιαδήποτε δοκιμή καινοτόμων λύσεων ΤΝ είναι δυνατή μόνο εντός των προαναφερθέντων απομονωμένων και ελεγχόμενων περιβαλλόντων για περιορισμένο χρονικό διάστημα, πράγμα που δεν ισχύει σε άλλες ανταγωνίστριες χώρες σε επίπεδο ΤΝ, όπως η Κίνα ή οι ΗΠΑ.
Στα μελανά σημεία του σχεδίου συγκαταλέγονται, επιπλέον, οι επαχθείς απαιτήσεις για τα σύνολα δεδομένων εκπαίδευσης, επικύρωσης και δοκιμής συστημάτων ΤΝ υψηλού κινδύνου, που προϋποθέτουν την ύπαρξη συναφών, αντιπροσωπευτικών και πλήρων συνόλων χωρίς σφάλματα, πράγμα το οποίο δεν ανταποκρίνεται στην τεχνολογική και εμπορική πραγματικότητα. Ανησυχία προκαλεί και η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να ορίζουν τα κράτη-μέλη μία ή περισσότερες αρμόδιες εθνικές εποπτικές αρχές. Η ανησυχία έγκειται στο κατά πόσο οι φορείς αυτοί θα διαθέτουν επαρκείς πόρους και κατάλληλη εξειδίκευση, πόσο μάλλον αν είναι οι ίδιοι με τις ρυθμιστικές αρχές που έχουν αναλάβει την εποπτεία συμμόρφωσης με τον ΓΚΠΔ. Ενδιαφέρον παρουσιάζει, επίσης, η επιλογή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να μην συμπεριληφθεί στο σχέδιο Κανονισμού για την ΤΝ ένας μηχανισμός μίας στάσης (one-stop-shop mechanism) παραπλήσιος με αυτόν του ΓΚΠΔ, η οποία έρχεται σε αντίθεση με την πρόθεσή της για τη δημιουργία ενός εναρμονισμένου πλαισίου για την ΤΝ στην ΕΕ. Η παράλειψη αυτή ενδέχεται να οδηγήσει σε κατακερματισμένη εποπτεία συστημάτων ΤΝ που διατίθενται στο εμπόριο και χρησιμοποιούνται σε διασυνοριακή βάση.
Στην αιτιολογική έκθεση του σχεδίου Κανονισμού για την ΤΝ διευκρινίζεται ότι το προτεινόμενο πλαίσιο και ο ΓΚΠΔ αλληλοσυμπληρώνονται, αλλά διαφέρουν ως προς το αντικείμενο και το πεδίο εφαρμογής τους. Ωστόσο, είναι αναγκαία η διευκρίνιση ορισμένων σημείων, συμπεριλαμβανομένης της σχέσης μεταξύ των εννοιών του υπεύθυνου επεξεργασίας δεδομένων και του εκτελούντα την επεξεργασία στον ΓΚΠΔ και αυτών του παρόχου και χρήστη συστήματος ΤΝ στο σχέδιο Κανονισμού για την ΤΝ, προκειμένου να αποτραπούν τυχόν ανομοιόμορφες πρακτικές, κυρίως σχετικά με συστήματα ΤΝ υψηλού κινδύνου που περιλαμβάνουν συνήθως την επεξεργασία μεγάλου όγκου δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα.
- Πώς θα σχολιάζατε την πορεία για την ψήφιση του Κανονισμού ePrivacy και ποια πιστεύετε ότι θα είναι τα επόμενα βήματα;
Η επικαιροποίηση της Οδηγίας ePrivacy είναι, κατά τη γνώμη μου, επιτακτική ανάγκη, δεδομένου ότι το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο δεν ανταποκρίνεται πλέον, 20 σχεδόν χρόνια μετά την έναρξη ισχύος του, στη σημερινή πραγματικότητα τόσο σε επίπεδο τεχνολογίας, όσο και ως προς την κανονιστική του προσέγγιση. Ο αρχικός στόχος της ΕΕ για την ψήφιση του Κανονισμού ePrivacy το 2018, παράλληλα με την έναρξη ισχύος του ΓΚΠΔ, δεν επετεύχθη και τέσσερα χρόνια αργότερα, ο επιχειρηματικός κόσμος βρίσκεται ακόμη εν αναμονή.
Παρά ταύτα, θεωρώ ενθαρρυντικό βήμα τη συμφωνία των κρατών-μελών επί της θέσης του Συμβουλίου της ΕΕ κατά τη διάρκεια της πορτογαλικής προεδρίας, η οποία άνοιξε το δρόμο για τις διαπραγματεύσεις με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στο πλαίσιο του νομοθετικού τριμερούς διαλόγου. Όταν συμφωνηθεί και ψηφισθεί το τελικό κείμενο του Κανονισμού ePrivacy, θα ακολουθήσει μία περίοδος εφαρμογής προτεινόμενης διάρκειας δύο ετών από την εικοστή ημέρα μετά τη δημοσίευσή του στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ.
Το προσχέδιο του Κανονισμού ePrivacy στη σημερινή του μορφή έχει δεχθεί κριτική για διάφορα ζητήματα, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης cookie walls, της επανεισαγωγής διατάξεων σχετικά με τη διατήρηση δεδομένων, του δικαιώματος επαναχρησιμοποίησης δεδομένων και της διατήρησης μεταδεδομένων. Ένα ακόμη σημείο που χρήζει συζήτησης είναι το κατά πόσον η ειδική ορολογία που χρησιμοποιείται στο παρόν προσχέδιο είναι κατάλληλη ή επαρκής, ώστε να καλύψει μελλοντικές τεχνολογικές εξελίξεις. Σε κάθε περίπτωση, η προσωπική μου εκτίμηση είναι ότι ο δρόμος για την ψήφιση του Κανονισμού ePrivacy προβλέπεται μακρύς, καθώς η διαδικασία του τριμερούς διαλόγου τείνει να είναι χρονοβόρα (για παράδειγμα, τα μέρη χρειάστηκαν περίπου ένα χρόνο για να έλθουν σε συμφωνία επί της τελικής μορφής του ΓΚΠΔ) και ιστορικά η θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου είναι υπέρ ρυθμίσεων ευνοϊκών προς την προστασία της ιδιωτικότητας.
- Ποια είναι, κατά τη γνώμη σας, τα οφέλη και ποια τα ρίσκα από τη χρήση τεχνολογίας στην παροχή των νομικών υπηρεσιών; Πώς θεωρείτε ότι επιτυγχάνεται το change management που απαιτείται όταν υιοθετούνται εργαλεία τεχνολογίας από μια εταιρεία;
Η φύση της σχέσης μεταξύ της νομικής τεχνολογίας (legal tech) και της παροχής νομικών υπηρεσιών είναι συμβιωτική. Το νομικό επάγγελμα, που παραδοσιακά είναι ενδεχομένως πιο συντηρητικό από άλλα, οφείλει να συμβαδίζει με τις τεχνολογικές εξελίξεις και να ενστερνίζεται καινοτόμες ιδέες, ώστε να προσαρμόζεται σε ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον, όπου ο όγκος δεδομένων που καλείται να διαχειριστεί ένας δικηγόρος αυξάνεται εκθετικά λόγω της ψηφιοποίησης.
Τα εργαλεία που βρίσκονται στη διάθεσή μας αλλάζουν τον τρόπο με τον οποίο ασκείται η σύγχρονη δικηγορία, δίνοντάς μας τη δυνατότητα να αυξήσουμε την παραγωγικότητά μας και την ποιότητα των υπηρεσιών μας, να επικεντρωθούμε σε πιο σύνθετα ζητήματα που απαιτούν κριτική σκέψη, αφιερώνοντας λιγότερο χρόνο σε επαναλαμβανόμενες εργασίες, να βελτιστοποιήσουμε την πρόσβαση σε πηγές πληροφορίας και, εν τέλει, να δημιουργήσουμε οικονομίες κλίμακας με αποτέλεσμα την αύξηση της κερδοφορίας. Επιπροσθέτως, η νομική τεχνολογία μπορεί να λειτουργήσει ενισχυτικά ως προς μικρότερα σχήματα και μεμονωμένους επαγγελματίες και να ευνοήσει τον ανταγωνισμό, ιδίως σε αγορές υψηλής συγκεντρώσεως.
Η ενδεχόμενη πολυπλοκότητα των εργαλείων νομικής τεχνολογίας είναι πιθανό να λειτουργήσει αποτρεπτικά ως προς την υιοθέτηση και περαιτέρω χρήση τους, κυρίως στα αρχικά στάδια, προτού οι χρήστες εξοικειωθούν με τις διάφορες παραμέτρους τους. Παράλληλα, η επένδυση σε τέτοια εργαλεία δεν είναι αμελητέα, αλλά η απόδοση κατά κανόνα υπερκαλύπτει το κόστος, το οποίο σταδιακά μειώνεται λόγω του αυξημένου ανταγωνισμού μεταξύ των παρόχων. Η επέλαση της νομικής τεχνολογίας εγείρει, επίσης, ερωτήματα σε σχέση με το κατά πόσο η αυτοματοποίηση θα επιφέρει μελλοντικά κατάργηση ορισμένων θέσεων εργασίας, κάτι το οποίο απασχολεί ιδιαίτερα τους νέους συναδέλφους. Η απάντηση είναι μάλλον αρνητική: παρόλο που η αγορά εργασίας θα μεταβληθεί, η εμπειρία ενός επαγγελματία δε μπορεί να υποκατασταθεί πλήρως από νομικά τεχνολογικά εργαλεία και η ανθρώπινη παρέμβαση θα είναι απαραίτητη. Οι δικηγόροι του μέλλοντος θα πρέπει να διαθέτουν διαφορετικές δεξιότητες, να επιμορφώνονται κατάλληλα και να είναι εκπαιδευμένοι στο να “μιλούν την ίδια γλώσσα” με επαγγελματίες με τεχνικό υπόβαθρο.
Η ενσωμάτωση λύσεων νομικής τεχνολογίας είναι σύνθετη διαδικασία και για να είναι επιτυχής προϋποθέτει κατάλληλη προετοιμασία σε κάθε στάδιο. Η προσέγγιση του εκάστοτε οργανισμού ή μεμονωμένου επαγγελματία θα πρέπει να έχει γνώμονα τις ανάγκες του, λαμβάνοντας υπόψη τις συνθήκες της αγοράς και τις τυχόν ιδιαιτερότητες του κλάδου στον οποίο δραστηριοποιείται. Αφού αποσαφηνιστούν οι προτεραιότητες και οι διαδικασίες που χρήζουν βελτίωσης, ακολουθεί η έρευνα για το νομικό εργαλείο που παρέχει τις καλύτερες δυνατές λύσεις. Σε αυτό το σημείο είναι ιδιαίτερα χρήσιμη η σύγκριση απόψεων άλλων οργανισμών ή συναδέλφων που χρησιμοποιούν ήδη αντίστοιχα συστήματα και εξωτερικών συνεργατών που παρέχουν σχετικές συμβουλευτικές υπηρεσίες. Το ακόλουθο στάδιο είναι η δημιουργία ενός λεπτομερούς σχεδίου σχετικά με τις οργανωτικές και τεχνικές πτυχές της δημιουργίας/προσαρμογής, εγκατάστασης, λειτουργίας, δοκιμής και διατήρησης του επιλεγμένου συστήματος νομικής τεχνολογίας. Τέλος, θεμελιώδους σημασίας είναι η πλήρης ενημέρωση των χρηστών του συστήματος, ώστε να εξασφαλιστεί η καλύτερη δυνατή προσαρμογή τους και η σωστή εφαρμογή του από το ανθρώπινο δυναμικό του εκάστοτε οργανισμού.
- Περιγράψτε μας μια καινοτόμο πρακτική ή κάποιο best practice που εφαρμόζει το τμήμα σας.
Το νομικό τμήμα του ομίλου της HSBC έχει επενδύσει εδώ και πολλά έτη σε νέες τεχνολογίες για την αποτελεσματικότερη παροχή νομικών υπηρεσιών, όπως για παράδειγμα πλατφόρμες διαχείρισης εγγράφων και συμβάσεων, αποθήκευση δεδομένων στο υπολογιστικό νέφος (cloud) και εργαλεία διαχείρισης έργων.
Μετά από προετοιμασία πολλών μηνών, δημιουργήσαμε με την ομάδα μου μία εφαρμογή νομικού διαλογικού ρομπότ (legal chatbot), το οποίο βρίσκεται σε στάδιο πιλοτικής εφαρμογής επί του παρόντος. Στις δυνατότητες του εργαλείου αυτού συμπεριλαμβάνεται η απάντηση σε επαναλαμβανόμενα βασικά ερωτήματα, καθώς και ο εντοπισμός πιο σύνθετων ερωτημάτων και η άμεση παραπομπή τους σε δικηγόρο της ομάδας ιδιωτικότητας ή άλλης εξειδίκευσης, αν το σχετικό ζήτημα εμπίπτει σε άλλο γνωστικό αντικείμενο.
Η εφαρμογή στηρίζεται σε τεχνολογία ΤΝ και έχει στόχο να βελτιώσει τόσο την εμπειρία των συναδέλφων μας όταν απευθύνονται στο Νομικό Τμήμα, και πιο συγκεκριμένα στην ομάδα ιδιωτικότητας, αναζητώντας νομική καθοδήγηση, όσο και τον χρόνο που αφιερώνουν οι νομικοί σύμβουλοι της τράπεζας σε ζητήματα που προκύπτουν, ανάλογα με την πολυπλοκότητα και τον βαθμό ρίσκου που εμπεριέχουν. Ταυτόχρονα, μέσω της ανάλυσης των δεδομένων της εφαρμογής, ο οργανισμός θα έχει στη διάθεσή του μία σαφέστερη αποτύπωση των κύριων θεμάτων ιδιωτικότητας που απασχολούν τα διάφορα τμήματα της επιχείρησης και τον καταμερισμό τους ανά θεματική ενότητα και εταιρικό τμήμα.
- Πώς είναι η ζωή μιας νομικής συμβούλου στο Λονδίνο;
Συνοψίζοντάς την σε δύο λέξεις, όμορφη και πολυάσχολη. Η αγορά του Λονδίνου, μολονότι πιο εσωστρεφής μετά το Brexit σε σύγκριση με παλαιότερα, προσφέρει πολλές ευκαιρίες εξέλιξης και ανέλιξης για φιλόδοξους επαγγελματίες και απαιτεί αφοσίωση, σκληρή δουλειά και συνέπεια. Σε επαγγελματικό επίπεδο, η πρότερη εμπειρία μου ως εξωτερικός νομικός σύμβουλος σε διεθνείς δικηγορικές εταιρίες και συμβουλευτικούς οργανισμούς στο Λονδίνο και τις Βρυξέλλες μου έδωσε γερές βάσεις για τη μετέπειτα μετάβασή μου σε έμμισθη δικηγόρο του ομίλου HSBC.
Στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων μου, παρέχω συμβουλευτικές υπηρεσίες σε θέματα συμμόρφωσης με τη νομοθεσία προσωπικών δεδομένων απορρήτου και διαχείρισης κινδύνου ιδιωτικότητας σχετικά με όλους τους τομείς δραστηριότητας της HSBC σε παγκόσμιο επίπεδο. Λαμβάνοντας υπόψη πόσο ραγδαία εξελισσόμενος είναι ο τομέας του Δικαίου Ιδιωτικότητας, είναι απαραίτητο να ενημερώνομαι διαρκώς τόσο ως προς την επιστήμη μου, όσο και ως προς την αγορά, να αντιλαμβάνομαι τις εμπορικές ανάγκες του οργανισμού και να είμαι αρωγός στην επιχείρηση, επισημαίνοντας παράλληλα τους πιθανούς κινδύνους και τα όρια που θέτει το εκάστοτε σχετικό νομοθετικό πλαίσιο. Κάθε μέρα είναι διαφορετική, με απαιτητικούς ρυθμούς και μεγάλο όγκο εργασίας, αλλά παράλληλα η ικανοποίηση που παίρνω βλέποντας ότι συνεισφέρω ενεργά σε έργα, προϊόντα και διεργασίες στρατηγικής σημασίας για τον όμιλο είναι μεγάλη.
Το Λονδίνο παραμένει μία παγκόσμια πολυπολιτισμική μητρόπολη, η οποία κινείται σε γρήγορους ρυθμούς και προσφέρει άφθονες επιλογές ψυχαγωγίας. Σε προσωπικό επίπεδο, έχοντας ζήσει σε διαφορετικές ευρωπαϊκές πρωτεύουσες και αποκωδικοποιήσει πολλές από τις απαιτήσεις της καθημερινότητας σε διαφορετικές κουλτούρες, εκτιμώ ιδιαίτερα την οργάνωση της πόλης, την πληθώρα εμπειριών που χαρίζει και νιώθω ευγνώμων που αποτελώ ένα κομμάτι του παζλ μίας τόσο όμορφης και δυναμικής πόλης, χωρίς παράλληλα να παραβλέπω τις δυσκολίες της.
