- a. Περιγράψτε μας την πρακτική που έχετε αναπτύξει σχετικά με την παροχή νομικών υπηρεσιών σε επιχειρήσεις που βρίσκονται σε οικονομική αδυναμία (πιθανή, πρόσκαιρη ή οριστική). β. Ποιο είναι το κενό που εντοπίσατε στην αγορά;
Η πρακτική μας ουσιαστικά έχει μετεξελιχθεί από μία ομάδα δικηγόρων εξειδικευμένων μεταξύ άλλων στο δίκαιο των εταιρικών εξαγορών και της αφερεγγυότητας σε μία special situation – turnaround δικηγορική εταιρεία σύμφωνα με την διεθνή τάση των τελευταίων ετών. Έχουμε καταφέρει να αξιοποιήσουμε κατά το μέγιστο βαθμό το βάθος της εμπειρίας μας στους κλάδους των εταιρικών εξαγορών και της αφερεγγυότητας παρέχοντας εξατομικευμένες νομικές υπηρεσίες τόσο σε επιχειρήσεις που βρίσκονται σε καθεστώς αφερεγγυότητας όσο και σε εταιρείες που επιθυμούν να συναλλαχθούν με αυτές (επενδυτές, χρηματοδότες, μισθωτές, προμηθευτές κλπ).
Διαθέτοντας μία επαρκώς και διαρκώς αναπτυσσόμενη στελεχωμένη ομάδα δικηγόρων που συνεπικουρείται από εξειδικευμένους οικονομικούς, φορολογικούς και τεχνικούς συμβούλους με υψηλή κατάρτιση και εμπειρία σε ποικίλους κλάδους της εμπορικής δραστηριότητας (τουρισμό, ενέργεια, ακίνητα, κλπ.) επιδιώκουμε αρχικά να κατανοήσουμε εις βάθος τη «φυσιογνωμία» του εντολέα μας και τα αίτια που τον οδήγησαν σε κατάσταση αφερεγγυότητας. Δεδομένου ότι όταν μία επιχείρηση βρίσκεται σε οικονομική αδυναμία, ο χρόνος ανταπόκρισης πρέπει να είναι ακαριαίος και η άμεση ετοιμότητα των νομικών συμβούλων θεωρείται αυτονόητη, επιδίωξή μας είναι η χαρτογράφηση των δεδομένων της εκάστοτε κατάστασης του εντολέα μας και η δράση μας με άμεσα αντανακλαστικά. Με αυτόν τον τρόπο, καταστρώνουμε ολιστικές λύσεις αναδιάρθρωσης, με γνώμονα τη μακρόβια βιωσιμότητα του χρέους τόσο από τη σκοπιά του οφειλέτη όσο και των stakeholders.
Και σε επίπεδο όμως εταιρικών εξαγορών επιχειρήσεων που βρίσκονται σε κρίση ή αφερεγγυότητα (Distress M&A), τόσο από την πλευρά των νομικών συμβούλων του επενδυτή όσο και της επιχείρησης, η ετοιμότητα, η εμπειρία και η ταχύτητα ανταπόκρισης είναι οι πιο κρίσιμοι παράγοντες στην επιτυχή ολοκλήρωση της συναλλαγής.
Η παλέτα των λύσεων τόσο σε επίπεδο αναδιάρθρωσης χρέους των επιχειρήσεων σε κρίση όσο και σε επίπεδο εξαγορών των εταιρειών αυτών είναι μεγάλη και πολυεπίπεδη. Περιλαμβάνει τη σύναψη διμερών συμφωνιών αναδιάρθρωσης με τους συναινούντες πιστωτές της επιχείρησης, συμφωνίες παροχής ανοχής (Standstill Agreements), δικαστική προστασία, εταιρικούς μετασχηματισμούς και εν γένει την αξιοποίηση όλων των εργαλείων που παρέχει ο Κώδικας Αφερεγγυότητας, όπως λ.χ. την υπαγωγή σε καθεστώς εξυγίανσης, την αξιοποίηση του εξωδικαστικού μηχανισμού, προληπτικά μέτρα προστασίας και θωράκισης της υπεραξίας της εταιρείας ή εσχάτως την αντιμετώπιση μέτρων που στόχο έχουν την ρευστοποίηση της επιχείρησης όπως είναι η επιθετική μεταβιβαστική εξυγίανση του οφειλέτη και ρευστοποίηση εν συνόλω της επιχείρησης.
Την ίδια στιγμή που η παροχή νομικών υπηρεσιών προς τους παραδοσιακούς δανειστές (τράπεζες, εταιρείες διαχείρισης απαιτήσεων από δάνεια και πιστώσεις, θεσμικά κεφάλαια κ.ο.κ.) είναι σε πολύ υψηλό επίπεδο στην Ελλάδα, διαπιστώσαμε σημαντικό κενό στην παροχή εξατομικευμένων νομικών υπηρεσιών προς επιχειρήσεις που βρίσκονται σε κρίση. Διαπιστώσαμε επίσης ότι η ισορροπημένη λύση του προβλήματος της υπερχρέωσης που αντιμετώπιζαν οι ελληνικές επιχειρήσεις αφορούσε το μεγαλύτερο μέρος της ελληνικής επιχειρηματικότητας την περίοδο 2010-2022. Αποτέλεσμα του φαινομένου τούτου είναι η ενίσχυση του διαχρονικώς ανταγωνιστικού προβαδίσματος των δανειστών. Ώς εκ τούτου, οι υπηρεσίες μας προσανατολίζονται στην κάλυψη του εν λόγω κενού και την προσπάθεια εξασφάλισης ισόρροπης διαπραγματευτικής δύναμης για τον οφειλέτη έναντι του δανειστή.
- Υπάρχει κάποιο καινοτόμο χαρακτηριστικό στον τρόπο με τον οποίο παρέχονται οι υπηρεσίες;
Μέσω της δεκαετούς και πλέον, εξειδικευμένης εμπειρίας μας σε συγκεκριμένους εμπορικούς κλάδους (λ.χ. κλάδο τουρισμού, τροφίμων και μεταποίησης) έχουμε κατανοήσει σε βάθος την πολυπλοκότητα των αντίρροπων εμπλεκόμενων συμφερόντων (πιστωτών, εργαζομένων, κρατικών φορέων, τοπικής κοινωνίας, ESG παραγόντων και των μετόχων) και έχουμε αναπτύξει εργαλεία διαπραγμάτευσης υψηλής αξιοπιστίας, όπως είναι αναλύσεις και συμπεράσματα επί συγκριτικών δεδομένων (οικονομικών, τεχνικών και νομικών) πραγματικών υποθέσεων που έχουμε χειριστεί. Τα εργαλεία αυτά εξασφαλίζουν στον εντολέα μας διαπραγματευτική ισορροπία έναντι των πιστωτών του με σκοπό να επιφέρουν σε αυτόν τα βέλτιστα αποτελέσματα. Η συμβολή μας στη διαχείριση των υποθέσεων οφειλετών που βρίσκονται σε καθεστώς αφερεγγυότητας ή προ των πυλών της αφερεγγυότητας επικεντρώνεται στην ανάλυση των συνεπειών εφαρμογής όλων των διαθέσιμων νομικών μέσων (άμυνας και επίθεσης) με απώτατο σκοπό τη βελτιστοποίηση του επιθυμητού αποτελέσματος και δη, τη στέρεη επανένταξη του οφειλέτη σε βιώσιμα αναπτυξιακή τροχιά (turnaround).
- Ποια είναι η μεγαλύτερη πρόκληση που αντιμετωπίζετε και πώς τη διαχειρίζεστε;
Ζούμε σε μία εποχή που οι κοινωνικές, πολιτικές και οικονομικές συνθήκες μεταλλάσσονται δυναμικά, και επηρεάζουν καθοριστικά τόσο τις επιχειρήσεις όσο και τους stakeholders. Κορονοϊός, πληθωρισμός, πόλεμος στην Ουκρανία και τη Μέση Ανατολή και η άνοδος των επιτοκίων επιχειρηματικών δανείων είναι ορισμένες από τις κρίσεις που επηρέασαν καθοριστικά τις επιχειρήσεις τα αμέσως προηγούμενα έτη, διαδεχόμενες η μία την άλλη ή πολλές φορές και συντρέχουσες, και τις οποίες κληθήκαμε να αντιμετωπίσουμε από κοινού με τους εντολείς μας. Η πρόκληση εν προκειμένω είναι η άμεση, στοχευμένη και συντονισμένη διαχείριση όλων αυτών των απαιτητικών συνθηκών προς το συμφέρον της επιχείρησης σε κρίση. Μέσα από τις συνθήκες αυτές, έχουμε εμπεδώσει τον αποτελεσματικό τρόπο διαχείρισης ειδικών καταστάσεων και έχουμε καταστρώσει μηχανισμούς από κοινού με τους εντολείς μας για την απορρόφηση μελλοντικών κινδύνων.
- Ποιο θεωρείτε ότι είναι το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα της προσέγγισής σας, καθώς και η προστιθέμενη αξία των υπηρεσιών σας;
Η προστιθέμενη αξία των υπηρεσιών μας είναι η εξατομικευμένη και ολιστική προσέγγιση της εκάστοτε περίπτωσης επί τη βάσει πραγματικών χρηματοοικονομικών δεδομένων και ανάλυσης αντίστοιχων περιπτώσεων. Επιπροσθέτως, βρισκόμαστε σε στενή επαφή με τη διοίκηση της εκάστοτε επιχείρησης που βρίσκεται σε οικονομική κρίση και χαράσσουμε από κοινού με αυτήν, την στρατηγική αντιμετώπισης των ειδικών καταστάσεων με στόχο την επαναφορά της σε υγιή και βιώσιμη κατάσταση (turnaround & special situation). Το μεγάλο στοίχημα για εμάς είναι να διασώσουμε τον οφειλέτη πριν καταστεί αφερέγγυος.
- Τι είναι αυτό που καθιστά την πρακτική σας ‘success story’;
Η σειρά επιτυχημένων συναλλαγών αναδιάρθρωσης μέσω των οποίων αρχικά επετεύχθη η αποφυγή του κινδύνου της ρευστοποίησης της περιουσίας της επιχείρησης σε κρίση, εν συνεχεία η σταθεροποίησή της με την εξάντληση όλων των μέσων και εργαλείων βιώσιμης αναδιάρθρωσης, ειδικά προσαρμοσμένων στον εκάστοτε κλάδο δραστηριότητας της επιχείρησης, και τέλος η σταδιακή επάνοδος σε κερδοφόρες χρήσεις. Στην υλοποίηση των συναλλαγών αυτών συνεργαζόμαστε με αξιόπιστες μισθώτριες/διαχειρίστριες εταιρείες στον κλάδο του τουρισμού, χρηματοοικονομικούς συμβούλους και με χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και ιδιωτικά κεφάλαια με σκοπό την άντληση ενδιάμεσης χρηματοδότησης.
Τέλος, ακόμη και στην περίπτωση που η βέλτιστη λύση αναδιάρθρωσης αφορά στην πώληση συγκεκριμένων περιουσιακών στοιχείων της επιχείρησης, αυτή υλοποιείται με πρωτοβουλία του φορέα της επιχείρησης μέσω μίας διαδικασίας εκποίησης επί τη βάσει διεθνούς διαγωνισμού προσέλκυσης αναγνωρισμένων επενδυτών που σκοπό έχει την μεγιστοποίηση του τιμήματος της εξαγοράς, προς όφελος του φορέα της επιχείρησης και των stakeholders.